ECU چیست و چه نقشی در خودرو ایفا میکند؟(ELECTRONIC CONTROL UNIT)
واحد کنترل الکترونیکی (ECU) دستگاه کوچکی در بدنه خودرو است که وظیفه کنترل عملکرد خاصی را بر عهده دارد. وسایل نقلیه امروزی دارای 100 نوع ECU یا بیشتر میباشند و عملکردهایی را در خودرو از طریق سنسورهای موجود در خودرو کنترل میکنند. از جمله این کنترل‌ها میتوان به کنترل موتور و فرمان برقی، شیشه های برقی، صندلی ها و سیستم تهویه مطبوع، امنیت و دسترسی (قفل درب و ورود بدون کلید)، ویژگی‌های ایمنی غیرفعال مانند کیسه های هوا، ویژگی های اساسی ایمنی فعال مانند ترمز اضطراری خودکار و دریچه گاز و مصرف سوخت اشاره کرد. با استفاده از چندین سنسور در اطراف خودرویی که داده های ECU را تغذیه می کند، میتوان سیستم های الکترونیکی را با دادن دستوراتی برای بهبود خروجی آنها، به طور کارآمد مدیریت و کنترل کرد.
ECU به کمک سنسورها و با تعیین شرایط لحظه‌ای موتور به یک سری عمل کننده یا فرمان‌برهای نصب شده بر روی موتور فرمان میدهد تا از این طریق، زمان و مدت پاشش سوخت، زمان جرقه و فراهم‌سازی شرایط مناسب برای ایجاد احتراق را در داخل سیلندرها تامین کند. این میکروکامپیوتر نیز مانند دیگر همنوعان خود شاملCPU ، حافظه و برنامه‌ریز است. وظایف اصلی ECU به طور کلی، نظارت بر کارکرد کلی موتور، نمایش اطلاعات کارکرد موتور به راننده، نمایش میزان مصرف سوخت، نمایش میزان باد لاستیک، نمایش باز و بسته بودن درب ها، نمایش هشدارهای مربوطه، تنظیم مصرف سوخت، تنظیم درجه پاشش سوخت در انژکتور خودرو، تنظیم میزان آلایندگی، شناسایی وضعیت های بحرانی خودرو، محاسبه کارکرد خودرو با استفاده از داده های خروجی و غیره می باشد. در کل هر کامپیوتر خودرو وظیفه ثبت و ضبط همه حالات و کارکردهای خودرو را داشته و با استفاده از این اطلاعات قادر است تمامی وضعیت های خودرو را درک نماید.
اصلی ترین وظیفه این قطعه تنظیم درجه و زمان پاشش سوخت در انژکتور خودرو میباشد. اگر در این وظیفه خللی ایجاد شود مسلما عمل احتراق در خودرو به درستی انجام نشده و ممکن است خودرو به درستی کار نکند و یا آلایندگی زیادی را ایجاد نماید.
در تعریفی دیگر ECU که تحت عنوان کامپیوتر خودرو نیز شناخته میشود میتوان گفت ورودی‌های این کامپیوتر سنسورهایی هستند که سرتاسر خودرو نصب شده‌اند و برخی از خروجی‌های آن نیز دستورهایی جهت چراغ‌ها یا سایر پردازنده‌ها هستند. به عنوان مثال یکی از ساده ترین خروجی های ECU زمانی است که درب ماشین باز میباشد و چراغ پشت آمپر روشن میشود.
هر ECU معمولاً شامل یک تراشه اختصاصی است که نرم افزار یا سیستم عامل خاص خود را اجرا میکند و برای کار با آن به اتصالات برق و داده نیاز دارد. استفاده از اصطلاح ECU ممکن است برای اشاره به واحد کنترل موتور (ECU)و یک ماژول کنترل موتور (ECM)باشد، اگر این واحد هم موتور و هم سیستم انتقال قدرت را کنترل کند، غالباً به عنوان یک ماژول کنترل قدرت (PCM) توصیف می شود با این وجود ECU به یک واحد کنترل الکترونیکی نیز گفته می شود، که جز هر سیستم مکاترونیکی خودرو است، نه فقط برای کنترل موتور.
امروزه خودروسازهای برتر جهان از ECU اختصاصی و خاص برای خودروهای خود استفاده می کنند درحالیکه در ایران خودروسازان از چند ECU محدود برای محصولات خود استفاده می کنند.
از مهمترین انواع ECU در کشور میتوان به این محصولات اشاره کرد:
:ECU MM8P
این مدل دارای کانکتور ۳۵ پایه است و برای خودروهایی که دارای موتور XU7 هستند مورد استفاده قرار می گیرد.
:ECU SL96
اینECU برای سمندهای تولید دهه هشتاد و پژو 405 مورد استفاده قرار میگیرد.
:ECU S2000-10
این ECU برای سمندها، پژو پارس و پژو 405 و پرایدهای کد 11000 مدل 82، 83 و پرایدهای مدل 85 و 86 مورد استفاده قرار میگیرد.
:ECU S2000-11
این ECU برای خودروهای قدیمی مثل پیکان ها و پژو آردی های مدل ۸۲ و ۸۳ استفاده می شود.
:ECU J34
این ECU برای پژو ۲۰۶ مالتی پلکس بعد از ۸۵ و دارای موتور TU3 مورد استفاده قرار میگیرد.
:ECU J35
این ECU برای پژو ۲۰۶ مالتی پلکس اس دی بنزینی و گازسوز استفاده می شود.
ECU به عنوان یک قطعه خیلی مهم در خودرو که به طور کلی شامل دو بخش حافظه کوتاه مدت و حافظه دائم است، ممکن است دچار عیب یا خرابی شود. در صورت رخ دادن قطعی برق در خودرو حافظه کوتاه مدت ECU پاک میشود، اما امکان بازگردانی حافظه کوتاه مدت وجود دارد. حافظه دائم همانند یک رایانه در ساختار خودرو عمل نموده و داده های آن با قطع جریان برق پاک نمی شود. با این حال در صورت خرابی و آسیب دیدن قابلیت بازیابی اطلاعات آن میسر نمی باشد. یکی از بهترین و مؤثرترین ابزارها برای تشخیص دلایل خرابی ECU، دیاگ خودرو یا عیب یاب می باشد. این دستگاه با متصل شدن به کامپیوتر ماشین اشکالات و ایرادات ضبط شده در حافظه های ECU را به تعمیرکار ارائه می کند. غالبا ایراد ایجاد شده با یک کد خطا نمایش داده می شود. بر این اساس، با دستگاه دیاگ امکان شناسایی و عیب یابی کلیه خطاهای موجود در سیستم مکانیکی یا برق خودرو محقق می گردد.
از مهمترین علائم خرابی این قطعه میتوان به چند نمونه اشاره کرد:
کاهش قدرت موتور در حرکت که با استفاده از دیاگ میتوان علل خرابی را بررسی کرد
روشن نشدن موتور خودرو
روشن شدن چراغ چک های خودرو
لرزش شدید موتور خودرو
همچنین خرابی ECU باعث جرقه نزدن در تعدادی از سیلندرها شده و موجب بد کار کردن موتور میگردد.
